TEPAV’dan çarpıcı araştırma: 2 Nisan boykotunun etkisi belli oldu!

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV), 19 Mart 2025’te İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınmasının ardından sosyal medyada örgütlenen alışveriş boykotunun ekonomik etkilerini inceledi.

TEPAV uzmanları Gülbin Şahinbeyoğlu ve Merve Dündar tarafından hazırlanan çalışmada, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) kredi kartı harcamaları ve FAST (Fonların Anlık ve Sürekli Transferi) sistemi verileri üzerinden 2 Nisan 2025’te gerçekleşen boykotun etkileri analiz edildi.

BOYKOT EKONOMİK YANSIMALAR YARATTI

Raporda, kredi kartı harcamalarının haftalık, FAST verilerinin ise günlük olarak değerlendirilebildiği vurgulandı. Söz konusu dönemde yaşanan değişimlerin yalnızca boykota bağlanamayacağı, Ramazan Bayramı tatili ile ayın ilk günü gibi ekonomik takvimi etkileyen etmenlerin de göz önünde bulundurulması gerektiği ifade edildi. Buna rağmen, boykotun dikkat çekici sonuçlar doğurduğuna dikkat çekildi.

Öne çıkan veriler şu şekilde sıralandı:

• 2 Nisan haftasında kartlı harcama adetleri, yılın ilk üç ayı ortalamasının yaklaşık yüzde 10 gerisinde kaldı. Bu oran market ve AVM işlemlerinde yüzde 12,2 seviyesinde gerçekleşti.
• Geçtiğimiz yılın Ramazan Bayramı haftası ile karşılaştırıldığında, seyahat harcamalarında artış görülürken diğer kalemlerde düşüş yaşandığı gözlemlendi.
• FAST transferleri, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 37,7 oranında azaldı. Elektronik ticarette bu düşüş yüzde 58,7 seviyesine ulaştı.
• Şubat ve mart aylarının ilk iş günleriyle kıyaslandığında da yüzde 10’un üzerinde bir gerileme tespit edildi.
• Elektronik ticarete yönelik transferlerdeki azalma, diğer kalemlere göre daha belirgin oldu.

SOSYAL MEDYAYLA SINIRLI KALMADI

Analizin sonuç bölümünde, kampanyanın yalnızca sosyal medya üzerinden yürütülen bir tepkiyle sınırlı kalmadığı, harcamalar ve para transferlerinde ölçülebilir bir düşüş yarattığı ifade edildi. Bu durum, dijital kitle hareketlerinin ekonomik karar alma süreçlerinde etkili olabileceğini gösteren önemli bir bulgu olarak değerlendirildi.